Posted on 1 Comment

Na drie dekades wil Gert van Rooyen se Seun saak heropen

Gert van Rooyen se Seun wil saak heropen

Na bykans drie dekades lig pedofiel Gert van Rooyen se seun vir die eerste keer die sluier oor wat hy beweer op die dag van Gert en sy houvrou Joey Haarhoff se dood gebeur het.

“Daar was nooit ‘n selfmoordpakt tussen my pa en Joey nie,” sê Gerhard in ’n video-opname wat op Facebook geplaas is.

Gerhard het ook nadoodse foto’s van sy pa en Joey op Facebook gelaai.

Hy het kenners uitgedaag om te bepaal dat die paartjie wel selfmoord gepleeg het.

Van Rooyen en Haarhoff het na bewering tienermeisies tussen 1988 en 1990 in Pretoria ontvoer.

In Januarie 1990 is die 16-jarige Joan Booysen ontvoer. Sy kon egter kort daarna uit die paartjie se huis in Pretoria ontsnap waarna sy die polisie op hul spoor gesit het.

Van Rooyen en Haarhoff het dae later op die vlug geslaan toe hulle die polisie voor hul huis in Capital Park gewaar het.

Hulle het in ‘n motor tot by die Apiesrivierbrug gejaag waar Van Rooyen glo eers Haarhoff en toe homself doodgeskiet het.

Gerhard sê: “Almal het maar hulle eie bedenkinge daaroor. Sommige spreek dit uit en ander kyk net, lees en maak hulle eie afleidings.”

Die selfmoord is nie al wat Gerhard in die opname bespreek nie.

“Soos ek reeds in 2004 gepoog het om voor die direkteur van openbare vervolging (DOV) dit te doen voordat die minister van minister van veiligheid en sekuriteit die saak onbepaald te laat uitstel,” vertel hy verder.

“My versoek was baie eenvoudig – verklaar my pa skuldig of onskuldig.

Niemand wou daardie roete volg nie wat baie vreemd is.”

Gerhard sê dat hy ook versoek het dat die saak teen sy pa nie laat vaar moet word nie, maar weer ondersoek moet word.

“Niemand het daardie roete gevolg nie. Al wanneer daar ondersoek ingestel word is wanneer daar iets in die media gesê word of as ’n sangoma of siener iets gesien het,” sê hy op die opname.

“So deur die jare is derduisende mannekrag en miljoene rande gemors op hierdie baie, baie hartseer en sensitiewe ondersoek wat nie net die kinders se familie se lewens raak nie, maar ook ons familie s’n.”

Gerhard sê dit blyk asof niemand meer aan die saak wil werk nie.

“Polisie offisiere het bedank, daar is nie meer ’n spesiale eenheid of ’n kinderbeskerming-eenheid in die polisie nie. My vraag bly staan: wie ondersoek nou eintlik hierdie saak,” sê hy.

“Is daar nie ’n eenheid wat met die ondersoek moet aangaan nie. Eintlik moet die saak ondersoek word. Die dossier het weggeraak asook die doodsondersoek van my pa en Joey. Die leêrs van die hofsaak is ook vermis – alles raak eenvoudig net weg.”

Gerhard vra dat die saak weer herondersoek word.

“Die probleem is net: Jy kan nie die saak in Suid-Afrika ondersoek nie. Die publiek en polisie het eending voor die oë – Gert van Rooyen. Hulle kyk heeltyd in hom vas,” vertel hy in sy opname.

“Kyk buite die boks. Julle weet nou hy is betrokke of nie betrokke, kom ons soek die kinders. Solank as wat dit aangaan solank sal die saak onopgelos bly.”

Hy stel voor dat buitelandse ondersoekers ingeroep word om te help.

“Maar hierdie speurders moet voorberei om nie in my pa vas te kyk nie, maar om vir die kinders te soek,” sê hy.

“Dis tyd dat die saak oopgevlek word en die regte mense verantwoordlikheid neem vir wat gebeur het.”

Deur: Pretoria Moot Rekord
Joernalis: Nie genoem in artikel


Posted on Leave a comment

Protesting Pretoria West residents clash with cops – still unclear what the protest was about

Protesting Pretoria West residents clash with cops - still unclear what the protest was about

Pretoria – Close to a thousand protesting residents of Gomora informal settlement in Pretoria West have battled with police since the early hours of July 13, 2017 on Thursday morning.

Police fired hails of rubber bullets, dozens of tear gas canisters, and stun grenades in a bid to keep the hostile protesters at bay.
Protesters returned fire with slingshots and threw stones at police Nyalas and members of the Public Order Policing on the ground. They also chased after journalists, pelting them with stones.

It was still unclear what the protest was about, but they called for Co-operative Governance and Traditional Affairs MEC Paul Mashatile to address their issues.

“We are going to kill you guys,” a protester shouted.

Several roads were blocked with burning tyres and stones.

A police contact said that more than 1 000 protesters had caused “complete chaos” since the early hours of Thursday morning.

‘We are fed up’

Residents from Gomora have demanded that Mashatile address their issues of service delivery.

One resident who did not want to be named, said they were promised basic services such as electricity, tarred roads, water and sanitation.

“We are fed up and want the MEC who promised us service delivery,” said one resident.

Another said they have had many community meetings to find a way to get government to address their needs.

Police spokesperson Constable Tumisang Moloto said several roads were blocked and four cars and a truck were torched by protesting residents.

Source: News 24
Author: Alex Mitchley


Posted on Leave a comment

Dennis Haynes, vermis sedert 1986, word moontlik na 31 jaar opgespoor in Pretoria-Noord

Vermiste Dennis Haynes word na 31 jaar opgespoor in Pretoria-Noord

ʼn Man van Bloemfontein wat in Februarie 1986 spoorloos verdwyn het, is moontlik ná 31 jaar in Pretoria opgespoor.

Dennis Haynes was 22 jaar oud toe hy van Bloemfontein na Roodepoort vertrek het vir ʼn werksgeleentheid. Sy vrou en eenjarige dogtertjie het in Bloemfontein agtergebly.

Dennis het egter nooit teruggekeer nie en sy familie kon hom nie in die hande kry nie. Hy is as vermis by die polisie aangemeld, maar ʼn soektog na hom het niks opgelewer nie.

Desireé Haynes, Dennis se suster, was baie jonk toe haar broer vermis geraak het. Sy het
Vrydag aan Maroela Media gesê dat die familie mettertyd aanvaar het dat hy waarskynlik dood is. “ʼn Vriendin van my het ses weke terug besluit om bietjie te begin krap. Ons het nie gedink ons sal hom lewend opspoor nie, maar ons wou graag weet watndestyds met hom gebeur het,” het Desireé gesê.

Desireé se vriendin het ʼn Facebook-blad begin waarop sy ʼn foto van hom geplaas het en gevra het dat enigiemand wat hom moontlik gesien het met haar kontak maak. ʼn Vrou wat hulp aan haweloses in Pretoria gee, het die foto gesien en haar gekontak. “Die vrou het ʼn foto van ʼn hawelose man in Pretoria op die groep se blad geplaas en gevra of dit moontlik dieselfde man kon wees.

Van ons familielede wat die foto gesien het, was onmiddellik vas oortuig dat dit Dennis is,” het Desireé gesê.

Vandeesweek is Desireé en haar vriendin Pretoria toe om die man te ontmoet en te kyk wat hulle kan wys word. Die man het homself as Francois voorgestel, hoewel hy baie soos ʼn ouer weergawe van Dennis lyk wat 31 jaar gelede vermis geraak het.

Volgens Desireé ly die man aan erge geheueverlies en kon sy agterkom dat hy ʼn mate van breinskade opgedoen het.

Dennis Haynes soos hy gelyk het toe hy vermis geraak het.

“Ek was baie jonk toe Dennis vermis geraak het en kan hom nie baie goed onthou nie. Maar my hele familie herken hom. Almal is vas oortuig die man van Pretoria is Dennis.”

Volgens Desireé het die man haar nie onmiddellik herken nie, maar nadat sy ʼn rukkie met hom gesels het, het hy gesê hy weet sy is sy suster. Hy het ook ʼn foto van hul ma herken.

Vandeesweek het ʼn vrou ook vir Desireé gekontak wat beweer sy het as kind vir Dennis geken. Volgens die vrou was sy 12 jaar oud toe haar ouers begin het om gereeld vir Dennis kos te neem. Sy vertel dat Dennis briewe aan haar geskryf het waarin hy vertel van sy familie en lewe in Bloemfontein. Die vrou het gesê Dennis het die briewe in die styl van ʼn vervolgverhaal geskryf en elke brief het gevolg op die voriges.
“Die vrou sê ongeveer twee jaar nadat sy vir Dennis leer ken het, het hy vir ʼn ruk net verdwyn en toe hy terugkom, het hy homself as Francois voorgestel,” vertel Desireé. “Hy het snymerke en wonde gehad en sy kon sien dat hy in ʼn ongeluk was. Hy het klaarblyklik geheueverlies gehad, want hy kon nie onthou dat sy naam voorheen Dennis was nie. Hy het ook stadiger gepraat, asof hy in ʼn ongeluk was.”

Die vrou het later verhuis en kontak met Dennis, oftewel Francois, verloor. Toe sy egter die foto van hom op Facebook sien, het sy hom dadelik herken en vir Desireé gekontak om haar van die briewe te vertel.

“Die inligting wat sy uit die briewe onthou, is 100% akkurate inligting van Dennis se lewe in Bloemfontein. Dit lyk asof dit regtig hy is,” het Desireé gesê.

“Die vrou het vir my gesê sy het altyd gewonder hoekom sy so goeie geheue het. Nou weet sy dit is omdat die Here geweet het hierdie man gaan sy geheue verloor en sy sal sy storie moet vertel.”

Dennis Haynes se familie glo die man van Pretoria is hul broer wat dekades gelede vermis geraak het.
Desireé het ook gesê ʼn man het Donderdag deur Facebook met hulle kontak gemaak en beweer dat Dennis jare gelede voor die plek waar hy werk in ʼn tref-en-trap-ongeluk betrokke was. Volgens die man het hy vir Dennis hospitaal toe geneem, maar toe ook weer met hom kontak verloor.

Desireé het gesê die familie het DNS-toetse laat doen om te bepaal of Francois wel hul lank verlore broer Dennis is. Hoewel hulle nog op die uitslae wag, is die familie vas oortuig dat hul broer na al die jare gevind is.

“My oom was jare lank in die polisie en hy het vir my gesê destyds het hulle nie regtig baie aandag aan vermiste persoon-sake gegee nie. Daardie tyd het hulle gedink as ʼn volwassene vermis raak, het hy seker uit vrye wil geloop, so daar is nie baie moeite gedoen om die persoon op te spoor nie,” het sy gesê.

Terwyl daar op die uitslae gewag word, bly Dennis by een van Desireé se vriendinne op ʼn plaas buite Theunissen en help hulle hom met tandheelkundige en mediese behandeling.

Bron: Maroela Media


Posted on Leave a comment

Pretoria-dieretuin oopgehou deur handjie vol nie-stakende werkers

Pretoria-dieretuin oopgehou deur handjie nie-stakende werkers

Die Nasionale Dieretuin in Pretoria sal oop bly ondanks ’n staking van 120 dieretuinwerkers wat lede van die National Trade Union Congress (NTUC) is. Dit is sowat ’n derde van die werkers.

Die res van die werknemers hou die dieretuin aan die gang.

Craig Allenby, woordvoerder van die dieretuin, sê die dieretuin sal soos gewoonlik oop wees vir besoekers en “daarom is daar geen dringende behoefte aan vrywilligers nie”.

Sondagoggend het lede van die SAPD by die dieretuin opgedaag om stakende werknemers wat die ingang versper het, uiteen te dryf.

“Hulle het nie toestemming gehad ingevolge wetgewing om hier te wees nie,” sê Allenby.

Die werkers het begin staak nadat geskille oor oortydbetaling nie opgelos kon word nie.

Die 120 NTUC-lede het verlede week ’n kennisgewing van voorneme om te staak van die Kommissie vir Versoening, Bemiddeling en Arbitrasie aan die bestuur oorhandig.

NTUC dring daarop aan dat werkers oortyd betaal word op ’n Saterdag en Sondag.

’n Gesamentlike ooreenkoms is in 2009 deur die nasionale dieretuin-vakbonde gesluit waarin op ’n spesifieke werkrooster van sewe dae besluit is.

NTUC is in Februarie verlede jaar as ’n vakbond geregistreer en was dus nie destyds by die ondertekening van die ooreenkoms betrokke nie.

NTUC wil nou hê dié ooreenkoms moet tersyde gestel word en dat werkers op ’n vyfdagrooster ingedeel word en oortydbetaling moet kry vir ’n Saterdag en Sondag.

Sophonia Machaba, nasionale sekretaris van NTUC, sê die ooreenkoms is voor 2009 gesluit.

Allenby sê egter die dieretuin “kan nie die werknemers se eise nakom nie omdat dit finansieel onbekostigbaar en onprakties is”, maar Machaba sê hulle sal aanhou staak totdat ’n ooreenkoms bereik is.


Posted on Leave a comment

Centurion-lisensiekantoor gesluit ná rooftog

Centurion-lisensiekantoor gesluit ná rooftog

Die lisensiekantore in Centurion is Woensdag gesluit ná ʼn rooftog Dinsdagaand.

Daar is verskeie rekenaars en kameras tydens die aanval gebuit.
Die Tshwane-metropolisie het in ʼn verklaring gesê die kantore is gesluit om die SAPDmtoe te laat om hul ondersoek ongehinderd uit te voer.

Volgens die metropolisie en die munisipaliteit sal die kantore Donderdag weer oopwees, maar sal daar slegs beperkte dienste aangebied word.

’n Voorlopige ondersoek dui daarop dat rekenaars, eNaTIS-skerms en ander rekenaartoerusting gesteel is.

Sr.supt. Isaac Mahamba, woordvoerder van die Tshwane-metropolisie, het gesê die dienste wat Donderdag beskikbaar sal wees, sluit leerlinglisensies, praktiese toeste vir bestuurslisensies en die afhaal van nuwe lisensiekaarte in.

“Daar sal tot verdere kennisgewing geen lisensiehernuwingsversoeke verwerk word nie. Mense kan in die tussentyd Akasia en
Bronkhorstspruit se lisensiekantore besoek vir dié diens,” het Mahamba gesê.


Posted on Leave a comment

Warring Mamelodi communities meet to end violence

Warring Mamelodi communities meet to end violence

Pretoria – A meeting was held between the warring communities of Mahube Valley extension one and their next door neighbours, an informal settlement called Mountain View in a bid to end the violence between them.

The meeting was led by the City of Tshwane.

Last week, battles erupted between the two communities. The violence, which started on Wednesday evening and continued into Thursday, saw several houses and more than 50 shacks petrol bombed.

Clashes broke out after a substation was damaged, allegedly caused by illegal electricity connections by residents of the informal settlement.

Many families from both communities were left destitute and their belongings destroyed in the fires.

MMC for Housing and Human Settlements Mandla Nkomo said the first official meeting with affected residents was held to find a solution to end the violence and find mutual agreement for the impasse faced by the two clashing communities.

“As fellow human beings, we cannot be happy that we are vandalising infrastructure and damaging each other’s properties,” said Nkomo.

“What has happened is unfortunate and should never happen again. That there is a housing backlog does not justify the inhumane way we treat each other, resulting in unnecessary pain.”

Electricity

Nkomo said the informal settlement residents pressed the city for the electrification of their area, but Nkomo was adamant that the city cannot defy the IDP process and MFMA guidelines in providing services.

“We are not here to tell you lies that there will be electricity tomorrow. Equally, the city cannot justify the jumping of queues in providing services.”

The city has also secured a court order, preventing residents from tampering with the resources of the municipality.

On Tuesday, a sense of calm prevailed. Police were no longer in the area and residents of the informal settlement had started to rebuild their homes.

In resolving the stalemate between the two communities, Nkomo announced that the city would conduct an assessment and viability study which will help in providing temporary services to the informal settlement.

The city will also conduct a feasibility study of the future development of the informal settlement and will hold further engagements with residents from Mahube Valley – who live in bond houses.

Last week, City of Tshwane mayor Solly Msimanga suggested that a wall was needed between the two communities. However, Nkomo said a wall had been previously built in Mahube Valley as it was a closed off, gated community.

He said the wall had been erected before the creation of the informal settlement but was allegedly torn down by the informal dwellers.

“When the people invaded the land, they broke down the wall to access infrastructure,” Nkomo told News24.


Posted on Leave a comment

Pretoria-grondbesetters word verwyder na dringende interdik

Pretoria-grondbesetters word verwyder na dringende interdik

Grondbesetters in Kameelfontein in die noorde van Pretoria, is Woensdag verwyder nadat AfriSake ’n dringende interdik op 23 Junie 2017 in die Noord-Gautengse hoërhof bekom het.

Die Rooimiere, die Cullinan-balju, die Suid-Afrikaanse Polisiediens en die Tshwane-metropolisie het saamgewerk om uitvoering aan die hofbevel te gee en alle onwettige strukture en grondbesetters te verwyder.

“AfriSake sal aanhou veg vir die beskerming van eiendomsreg in Suid-Afrika. Ons kan nie toekyk dat konstitusionele regte geminag word en geen daadwerklike optrede namens ons lede neem nie. Ons kan nie toelaat dat Suid-Afrika nog ’n Zimbabwe word nie,” het Charles Castle, bestuurder van die arbeidsregsadvieseenheid by AfriSake, gesê.

Castle het gesê politieke retoriek deur radikale partye is grotendeels die oorsaak van hierdie tipe optrede [grondbesetting] en politieke partye moet begin verantwoording doen vir die onverskillige uitlatings wat hulle maak.

As sakeregtewaghond beskerm AfriSake eiendomsreg in Suid-Afrika omdat geen demokratiese bestel sonder die reg op en die sekerheid ten opsigte van eiendomsreg kan bestaan nie.

“Zimbabwe het gewys wat vergrype in terme van eiendomsreg aan ’n land kan doen. Daarom is georganiseerde sakelui en gemeenskappe deurslaggewend vir die voortbestaan van ’n gesonde ekonomie, juis om te verseker dat dít wat in ons buurland plaasgevind het nie ook hier afspeel nie,” het Armand Greyling, regs-en-beleidsanalis by AfriSake, gesê.

Bron: Maroela Media


Posted on Leave a comment

Kleinfontein an Afrikaner settlement near Pretoria

Kleinfontein an Afrikaner settlement near Pretoria

Pretoria – The petrol station attendant warns me I am going to get killed in Kleinfontein.

“Are you sure you want to go there?” he asks, looking concerned, after I stop to ask him for directions.

According to my GPS, I am five minutes away from the settlement, an Afrikaner cultural community near Bronkhorstspruit.

Yoh my man, the white people are going to kill you there. You are not the right skin colour. They will stop you at the gate and won’t even let you in.

I tell him I am going to see for myself.

As I approach the entrance, I am scared. Large white letters, “Ons God Ons Volk Ons Eie” (Our God Our People Our Own) are affixed to the grey wall next to the boom gate.

What if the petrol attendant was right?

Tense wait

A skinny, mustachioed man wearing camouflage trousers, black boots and a khaki cap, and holding a clipboard and a pen, approaches me after I stop at the boom.

He asks me in Afrikaans who I’m visiting. I identify myself and tell him I wanted to interview some of the locals, as part of a series of stories News24 is doing for the elections.

He looks like he doesn’t believe me and tells me to park my car while he disappears into the guard hut and calls a supervisor on his walkie-talkie.

After a tense, 10-minute wait, an old model silver-grey Mercedes-Benz approaches the gate. An elderly man gets out and walks towards me. He introduces himself as Jan Groenewald, chairperson of the board of directors, and asks if he can help.

I smile and tell him my reason for being there. The soft-spoken and articulate man smiles and invites me to follow him to the raadsaal (boardroom) for coffee.

No racism allowed

“We are the only access-controlled private settlement with rules that explicitly state that anyone who has an interest here may not resort to any form of racism or violence, or attack any religious groups,” he explains.

The community was founded on a farm in 1992 and is still registered as an informal settlement. Efforts are underway to formalise the settlement with the City of Tshwane.

Groenewald explains that when the farm went on the market in 1992, two men took out a loan to buy it for the Afrikaners in the heartland of the old Boer Republic. Two more joined and they found shareholders to help repay back the loan and get the land developed.

In 1994, there were enough shareholders to pay off the loan and begin providing services.

The first two permanent houses were completed in 1996 and two families became the first permanent residents of Kleinfontein.

Groenewald says they want co-operation with the local authorities to bring stability and support growth.

“We believe in unity, just like the ANC – we believe together we can do more,” Groenewald says.

Not an island

“Many people that stay here probably belong to the Freedom Front Plus, but we do not ask our residents which party they belong to or who they are going to vote for. It’s not a condition for living here that you must belong to a certain party.”

Groenewald introduces me to his colleague, Dannie de Beer. The outspoken man with the firm handshake owns several properties, including the building housing the local internet cafe.

Astonished by the friendliness I have encountered so far, I ask him why the petrol attendants said the whites would kill me.

It was considered a racist town until a few years ago, and those assumptions still linger, he says.

Kleinfontein is not an island, De Beer explains. They operate according to South Africa’s laws. Although Kleinfontein has its own security, they call the police when needed.

They collect their own rubbish, buy electricity from Eskom, use borehole water, and have their own bank, which operates like a stokvel.

Asked if he would vote in the upcoming elections, he says an Afrikaner’s vote does not mean much these days.

“I vote on principle to show that I am still an Afrikaner. I do not expect my vote to make a difference,” he says.

‘We are going down’

He gives me a tour of the town in his bakkie. Most of the houses are three-bedroom, face-brick dwellings, the colour of the dusty, untarred roads. Their walls are low enough for an average person to easily step over. There are no electric fences.

At our first stop, I meet Tinka Viljoen. She worked at the local bank before she became a housewife. Standing outside her one-bedroom house, which De Beer built, she points to the nearby cluster of shacks and caravans where she lived for 11 years. Now she pays De Beer R1 200 a month in rent.

Her house smells of frying oil and salty dough. She is making kaaspoffertjies for her husband, a construction worker. I tell her how nice her kaaspoffertjies smell, and she immediately offers me and “Oom Dannie” some. They have no children. She says she is fortunate to have a roof over her head.

“As long as the ANC leads this country, we are going down,” she says.

We leave for our next stop, and eat the kaaspoffertjies in the car. They are still warm and taste like melted cheese. They are delicious.

Etta Pretorius believes God sees everyone as equal. She works as a receptionist at the old age home and has lived in Kleinfontein for four years. She loves the fact that she and her husband can walk everywhere. Before that she lived in Pretoria and Nelspruit. “Everything is nice here. I don’t ever want to leave,” she says.

She is also voting. “We can move forward in this country. Everyone has a future in this country.”

Michiel Ferreira, 88, has been living in the old age home for five years. He worked in Vanderbijlpark before retiring and moving in with his son in Pretoria. His wife died in 2002. He then lived in Krugersdorp until 2009. His children told him he could not live in a flat all by himself, so in 2011, he landed in Kleinfontein.

Pride

“Soos hulle se in Afrikaans, kyk noord en gaan maar voort (As the saying goes, look north and forge ahead),” Ferreira jokes.

De Beer and I continue our tour of the town. We pass the local rugby field. The Kleinfontein rugby and netball teams compete against the white Northern Cape enclave of Orania annually.

“When Orania plays in Kleinfontein, Kleinfontein wins, and when Kleinfontein plays in Orania, Orania wins,” De Beer jokes.

De Beer is waiting at the gate the next day, when I return with video reporter, Lerato Sejake. I introduce her and he compliments her on her beautiful doek.

This time our first stop is the statue of Hendrik Verwoerd and their Paardekraal monument. They got the statue from Midvaal, after the Democratic Alliance-run municipality took it down in 2011, he explains.

During a drive through the koppies, De Beer points out where the trenches to lay the cables to provide Wi-Fi will be dug. They are still raising the money to install it.

On one koppie, we overlook the battlefield of the Battle of Diamond Hill (Donkerhoek), where Boer commandos and British forces clashed on June 11, 1900. Twenty-eight British soldiers and three Boers were killed.

There is pride in his voice as he speaks about the “boere” defeat of the British that day. It is a history lesson he learnt from his father.

As we make our way back through the dusty roads, children are playing on the rugby field. It reminds me of growing up in Middelburg, Eastern Cape, where as a child all I wanted to do was play outside until the street lights came on.

Source: Iavan Piljoos, News24


Posted on Leave a comment

Oudminister Danie Steyn sterf op die ouderdom van 94 in Pretoria

Oudminister Danie Steyn sterf op die ouderdom van 94 in Pretoria

Oudminister Danie Steyn, ’n lid van oudpres. P.W. Botha se kabinet, is Saterdag in die ouderdom van 94 jaar in Pretoria oorlede.

“Dit is hartseernuus,” het Pik Botha, ’n jare lange vriend en kollega van Steyn, Sondagmiddag gesê.

P.W. Botha het Steyn, ’n ingenieur, in 1980 as adjunkminister van onderwys en opleiding aangestel, voordat hy minister van mynwese en energie geword het.
Steyn was later minister van ekonomiese sake en tegnologie.

Hy het in 1989 uitgetree toe oudpres. F.W. de Klerk as NP-leier en president by P.W. Botha oorgeneem het.

Pik Botha (nou 85) was minister van buitelandse sake toe hy en Steyn kabinetskollegas was.

“Toe die Hertzogiete (van dr. Albert Hertzog) in 1970 van die Nasionale Party weggebreek het om die Herstigte Nasionale Party (HNP) te stig, was ek ondersekretaris van die departement van buitelandse sake.

“John Vorster (eerste minister) het my toe gevra om die politiek te betree. Willie Marais, wat destyds die kiesafdeling Wonderboom se volksraadslid was, was een van dié wat oorgeloop het HNP toe,” sê Botha.

“In daardie stadium was Danie Steyn voorsitter van die NP in Wonderboom. Vorster het my aan Danie voorgestel.

“Hy (Steyn) het my kandidatuur ondersteun en ek het volksraadslid vir Wonderboom geword.

“Só het ’n baie hegte band en vriendskap tussen ons begin. Danie het self later die politiek betree en ons het kabinetskollegas geword. Hy was ’n baie vriendelike mens. En baie slim met besonderse kennis.

“Noudat ek van sy dood gehoor het, gaan my herinneringe terug na baie krisisse waarin Danie Steyn my onvoorwaardelik gesteun het,” onthou Botha.
“Ek onthou ook sy vrou, Hermana, kon gedigte baie mooi voordra.”

Hennie de Villiers, Steyn se eertydse private sekretaris, het aan News24 gesê Steyn het nadat hy uit die politiek getree het, ’n graad in die teologie verwerf.

Hy het ten nouste met die NG Kerk saamgewerk voordat hy begin het om “die armes en die minderbevoorregtes” te help.

Die oudminister het selfs ’n klein kliniek en biblioteek begin.
Die begrafnisreëlings is nog nie bekend nie.


Posted on Leave a comment

Vat my hande dat ek opstaan vir my volk – inskrupsie van ‘n indrukwekkende grafsteen in Pretoria-Wes

Vat my hande dat ek opstaan vir my volk - inskrupsie van 'n indrukwekkende grafsteen in Pretoria-Wes

In die Nuwe Kerkhof in Pretoria-Wes (Rebeccastraat) staan ’n indrukwekkende grafsteen – ’n massiewe rotsblok waarop die veelseggende inskripsie aangebring is: Vat my hande dat ek opstaan vir my volk

Dit is die laaste rusplek van een van Suid-Afrika se bekendste, maar ook een van die mees omstrede krygsmanne, generaal Manie Maritz.

Salomon (Manie) Gerhardus Maritz is op 26 Julie 1876 in Kimberley gebore. Op 19-jarige ouderdom het hy na Johannesburg verhuis; vanweë sy vrywillige diens aan die Republiek met die Jameson-inval is aan hom die burgerregte van die Zuid-Afrikaansche Politie (ZARP) toegeken en met die uitbreek van die Anglo-Boereoorlog sluit hy hom as manskap by die Boksburg-kommando aan, om veral in Natal diens te doen.

Maritz was ’n kort, bonkige man wat oor buitengewone liggaamskrag beskik het. Sy moed en dryfkrag het hom ’n gedugte teenstander gemaak. Hy het ’n rustelose geaardheid en ’n haastige humeur gehad wat hom baie vyande besorg het, maar sy patriotisme en liefde vir sy volk het deur sy dade gespreek. Op sy sterfbed het sy opregte volksgevoel vir oulaas tot uiting gekom toe hy die woorde op sy grafskrif geprewel het.

Vat my hande dat ek opstaan vir my volk - inskrupsie van 'n indrukwekkende grafsteen in Pretoria-Wes
In die Anglo-Boereoorlog is Maritz na die vroeë oorlogsmaande na Noordwes-Kaapland gestuur, waar hy as kommandant en later generaal bevel oor die burgers en rebelle uit die distrikte Calvinia en Kenhardt gevoer het. In hierdie tydperk is hy twee keer gewond, maar hy het sodanig herstel dat hy sy soldate selfs nog tot by Darling (21 Oktober 1901) gevoer het.

Toe die vrede op 31 Mei 1902 gesluit is, het Maritz geweier om wapens neer te lê en gaan hy deur Duits-Suidwes-Afrika na Europa. Tog keer hy in 1904 terug, en na ’n kort verblyf in SWA gaan hy na Ventersburg om daar te boer. Hy trou met Emma Francis Nel, en uit die huwelik is twee seuns en twee dogters gebore.

In 1912 sluit hy hom weer by die Polisie aan. Hy beklee die rang van kommandant. In dieselfde jaar bedank hy egter uit die SA Polisie en sluit hom by die nuwe Unie-verdedigingsmag aan, as majoor. Hy bots egter gou met generaal JC Smuts toe hy weier om deel te neem aan die inval teen SWA, en hy rebelleer saam met die meeste van sy manskappe. Toe dit duidelik word dat die rebellie gaan misluk, besluit hy en generaal JCG Kemp aanvanklik ook om oor te gee. Maritz besluit egter later daarteen en gaan weer eens deur SWA na Angola en Portugal, waar hy hom tydelik gevestig het. Nadat hy ook drie jaar lank in Duitsland gewoon het, keer hy teen 1923 na Suid-Afrika terug, waar hy van hoogverraad aangekla en gevangenisstraf van drie jaar opgelê is. In 1924 laat die pasverkose Pakt-regering hom vry.

Generaal Maritz het in sy later jare ’n vurige bewonderaar van die Nasionaal-sosiale leerstellings geword. Benewens toesprake waarin hy veral striemende aanvalle op die Jode gedoen het, het hy ook in sy outobiografie, My lewe en strewe, die aanvalle voortgesit wat hom ’n boete van £75 (R150) op die hals gehaal het, omdat hy die “opsetlike doel” gehad het “om vyandige gevoelens teenoor die Jode” aan te wakker.

In die Tweede Wêreldoorlog het Maritz hom met verskeie buite-parlementêre politieke groepe wat teen die oorlog en die toenmalige regering gekant was, besig gehou. Sy stormagtige loopbaan is deur ’n noodlottige motorongeluk, digby Pretoria op 19 Desember 1940 beëindig toe hy ongeveer ’n uur na die ongeluk aan veelvuldige beserings in die hospitaal oorlede is.

Sy begrafnis, wat op 22 Desember 1940 uit die Pretoriase stadsaal plaasgevind het, het die Afrikanervolk se respek vir hierdie Afrikaner-patriot bevestig. Reeds vroeg op daardie Sondag het dit geblyk dat dit ’n ware volksplegtigheid gaan wees. Sy oorskot het van 11h00 tot 14h00 in staatsie gelê, duisende mense het in lang onafgebroke rye by die kis verbybeweeg. Daar naby is die Rebellievlag gehys. Dominee (later doktor) PSZ Coetzee, van Johannesburg, het die begrafnis gelei, na aanleiding van die teks “Jy sal gemis word want jou plek sal leeg wees”. Na afloop van die diens het die stoet na die kerkhof beweeg tussen duisende mense deur, die laaste ongeveer twee kilometer deur ’n erewag van Ossewa-Brandwag-lede. Vooraan die stoet het ses ruiters met ’n Rebellievlag gery, en agter die lykwa is ’n wit perd, bedek met ’n roukleed, deur twee vroue gelei.

’n Massiewe rotsblok van blou graniet is op sy graf opgerig. Die basis van die buitengewone grafsteen, wat nagenoeg 3½ m hoog is, is ongeveer 6 m in omtrek. Amper 1 m van onder af is ’n gedeelte gelyk gemaak, waarop die ingrypende inskripsie (sy laaste woorde) gegraveer is. Daarby verskyn ook die volgende woorde: Genl. Manie Salomon Gerhardus Maritz 1876–1940.

In sy rede by die begrafnis het dominee SJ Stander, indertyd van Hartbeesfontein gesê: “Ons groot manne lei die volk op die pad van Suid-Afrika, daarom sterf hulle in riviere en op die pad.”

Vat my hande dat ek opstaan vir my volk – inskrupsie van ‘n indrukwekkende grafsteen in Pretoria-Wes