Polisie het dringend ‘n onbekende stof vir forensiese toetsing gestuur, na 14 jong volwassenes en tieners wat in Pretoria woonagtig is na die hospitaal gehaas moes word nadat hulle ’n onbekende kruiemengsel wat bekend staan as puff or blazing gebruik het.
Dit kom na die voorval waar drie tieners van Pretoria-Wes, Maandagmiddag na die hospitaal gehaas moet word, geklee nog in hul skooldrag, nadat hulle die onbekende stof gerook het.
Xander Loubser, woordvoerder van BestCare, het die voorval bevestig en gesê dat die drie tieners in ‘n ernstige toestand was en is behandel vir simptome soos aanvalle, psigose, naarheid, braking en hallusinasies.
Al drie tieners is gestabiliseer en na die Eugene Marais-hospitaal vervoer vir verdere mediese sorg.
In ‘n video wat wat geneem is, kan gesien word hoe een van die leerlinge, met ’n drup in sy arm, hewig veg en baklei met een van die paramedici. Daar kan ook op die greep gehoor word dat die seun ontken dat hy iets gerook het. Op die toneel waar die seun gevind is, het die noodhulp beamptes ’n verdagte pakkie opgetel met ’n onbekende stof wat amper soos dagga lyk.
Kapt. Augustina Selepe, woordvoerder van die Suid-Afrikaanse Polisiediens, het gesê die onbekende stof is verpak in ‘n swart sakkie. Die stof is soortgelyk aan dagga, het Selepe gesê.
“SAPD het dringend die stof na ‘n SAPD-forensiese laboratorium gestuur vir toetsing. Die polisie het intussen ‘n ondersoek geloods wagtend op die forensiese uitslae.”
Die dwelm wat amper dieselfde voorkoms as dagge vertoon, word in aantreklike pakkies verkoop wat soortgelyk is aan kondoom verpakkings. Dit staan bekend as Huff, Blazing, Fun Bubblegum, Tutti Frutti en Crazy Coconut.
Die dwelm word ook in ‘n zol gerol, soos die dwelm middel dagga, en dan gerook.
Die polisie het ouers gevra om hul kinders te waarsku oor die gevare van die gebruik van onbekende stowwe. Een van die grootste struikelblok is, is dat die dwelm na bewering vrylik beskik baar is en kan gekoop word in die tabak winkels en by drankwinkels sommer so oor die toonbank.
Die polisie het intussen ook ouers aangemoedig om verdagte pakkies te verwyder wat hul kinders in hul besit het en die saak aan die polisie rapporteer.
Die volgende whatsup stemboodskap is gestuur deur een van die paramidici wat op van die tonele was.
Werkers van ’n bakkery in Pretoria-Wes is Dinsdagmiddag getraumatiseer nadat ’n ontploffing vroeër die dag ’n brand daar veroorsaak het.
’n Nywerheidsoond het omstreeks 11:45 by die Transvaal Industrial Foods-bakkery op die hoek van Charlotte Maxeke- en Elsonstraat ontplof.
“Die ontploffing was kwaai en het ’n groot skudding veroorsaak, maar die brand is vinnig onder beheer gebring,” het Johan Pieterse, woordvoerder van die Tshwane-nooddienste, gesê.
James Mohlala het naby die enorme oond gestaan toe dit ontplof.
“Hy werk gewoonlik met die oond. Hy het baie erg seergekry,” sê sy kollega, Sarah Monyai.
Mohlala het ernstige brandwonde oor sy hele lyf opgedoen en is in ’n kritieke toestand deur die Halo-helikopterdiens na die Milpark-hospitaal in Johannesburg geneem. Hy word in die gespesialiseerde brandeenheid behandel.
“Die pasiënt het brandwonde oor sy hele liggaam, op sy arms, sy bors, sy bene. Hy ly ook aan rookinaseming,” sê Xander Loubser, woordvoerder van die nooddiens Best Care.
Monyai sê die voorval was aaklig en dat hulle hartseer is oor wat gebeur het.
’n Omstander wat oorkant die bakkery werk, sê hy het gesien hoe vlamme uit die bakkery kom en hoe nooddienswerkers Mohlala by die bakkery uitdra.
“Dit was verskriklik,” sê hy.
Pieterse het vroeër gesê die meeste skade is deur die ontploffing self en hitte veroorsaak, maar die gebou se struktuur buite is betreklik ongeskonde.
Die brandweer was tot omstreeks 14:00 op die toneel.
Dit is die tweede ontploffing in twee dae in die weste van Pretoria.
Maandagmiddag het ’n ontploffing by ’n motoronderdele- en verfhandelaar ook ’n groot brand veroorsaak.
OBM Auto Paint & Body Parts, ’n dubbelverdiepinggebou van 10 000 m² op die hoek van Souter- en Courtstraat, was binne minute in ligte laaie.
In die Nuwe Kerkhof in Pretoria-Wes (Rebeccastraat) staan ’n indrukwekkende grafsteen – ’n massiewe rotsblok waarop die veelseggende inskripsie aangebring is: Vat my hande dat ek opstaan vir my volk
Dit is die laaste rusplek van een van Suid-Afrika se bekendste, maar ook een van die mees omstrede krygsmanne, generaal Manie Maritz.
Salomon (Manie) Gerhardus Maritz is op 26 Julie 1876 in Kimberley gebore. Op 19-jarige ouderdom het hy na Johannesburg verhuis; vanweë sy vrywillige diens aan die Republiek met die Jameson-inval is aan hom die burgerregte van die Zuid-Afrikaansche Politie (ZARP) toegeken en met die uitbreek van die Anglo-Boereoorlog sluit hy hom as manskap by die Boksburg-kommando aan, om veral in Natal diens te doen.
Maritz was ’n kort, bonkige man wat oor buitengewone liggaamskrag beskik het. Sy moed en dryfkrag het hom ’n gedugte teenstander gemaak. Hy het ’n rustelose geaardheid en ’n haastige humeur gehad wat hom baie vyande besorg het, maar sy patriotisme en liefde vir sy volk het deur sy dade gespreek. Op sy sterfbed het sy opregte volksgevoel vir oulaas tot uiting gekom toe hy die woorde op sy grafskrif geprewel het.
In die Anglo-Boereoorlog is Maritz na die vroeë oorlogsmaande na Noordwes-Kaapland gestuur, waar hy as kommandant en later generaal bevel oor die burgers en rebelle uit die distrikte Calvinia en Kenhardt gevoer het. In hierdie tydperk is hy twee keer gewond, maar hy het sodanig herstel dat hy sy soldate selfs nog tot by Darling (21 Oktober 1901) gevoer het.
Toe die vrede op 31 Mei 1902 gesluit is, het Maritz geweier om wapens neer te lê en gaan hy deur Duits-Suidwes-Afrika na Europa. Tog keer hy in 1904 terug, en na ’n kort verblyf in SWA gaan hy na Ventersburg om daar te boer. Hy trou met Emma Francis Nel, en uit die huwelik is twee seuns en twee dogters gebore.
In 1912 sluit hy hom weer by die Polisie aan. Hy beklee die rang van kommandant. In dieselfde jaar bedank hy egter uit die SA Polisie en sluit hom by die nuwe Unie-verdedigingsmag aan, as majoor. Hy bots egter gou met generaal JC Smuts toe hy weier om deel te neem aan die inval teen SWA, en hy rebelleer saam met die meeste van sy manskappe. Toe dit duidelik word dat die rebellie gaan misluk, besluit hy en generaal JCG Kemp aanvanklik ook om oor te gee. Maritz besluit egter later daarteen en gaan weer eens deur SWA na Angola en Portugal, waar hy hom tydelik gevestig het. Nadat hy ook drie jaar lank in Duitsland gewoon het, keer hy teen 1923 na Suid-Afrika terug, waar hy van hoogverraad aangekla en gevangenisstraf van drie jaar opgelê is. In 1924 laat die pasverkose Pakt-regering hom vry.
Generaal Maritz het in sy later jare ’n vurige bewonderaar van die Nasionaal-sosiale leerstellings geword. Benewens toesprake waarin hy veral striemende aanvalle op die Jode gedoen het, het hy ook in sy outobiografie, My lewe en strewe, die aanvalle voortgesit wat hom ’n boete van £75 (R150) op die hals gehaal het, omdat hy die “opsetlike doel” gehad het “om vyandige gevoelens teenoor die Jode” aan te wakker.
In die Tweede Wêreldoorlog het Maritz hom met verskeie buite-parlementêre politieke groepe wat teen die oorlog en die toenmalige regering gekant was, besig gehou. Sy stormagtige loopbaan is deur ’n noodlottige motorongeluk, digby Pretoria op 19 Desember 1940 beëindig toe hy ongeveer ’n uur na die ongeluk aan veelvuldige beserings in die hospitaal oorlede is.
Sy begrafnis, wat op 22 Desember 1940 uit die Pretoriase stadsaal plaasgevind het, het die Afrikanervolk se respek vir hierdie Afrikaner-patriot bevestig. Reeds vroeg op daardie Sondag het dit geblyk dat dit ’n ware volksplegtigheid gaan wees. Sy oorskot het van 11h00 tot 14h00 in staatsie gelê, duisende mense het in lang onafgebroke rye by die kis verbybeweeg. Daar naby is die Rebellievlag gehys. Dominee (later doktor) PSZ Coetzee, van Johannesburg, het die begrafnis gelei, na aanleiding van die teks “Jy sal gemis word want jou plek sal leeg wees”. Na afloop van die diens het die stoet na die kerkhof beweeg tussen duisende mense deur, die laaste ongeveer twee kilometer deur ’n erewag van Ossewa-Brandwag-lede. Vooraan die stoet het ses ruiters met ’n Rebellievlag gery, en agter die lykwa is ’n wit perd, bedek met ’n roukleed, deur twee vroue gelei.
’n Massiewe rotsblok van blou graniet is op sy graf opgerig. Die basis van die buitengewone grafsteen, wat nagenoeg 3½ m hoog is, is ongeveer 6 m in omtrek. Amper 1 m van onder af is ’n gedeelte gelyk gemaak, waarop die ingrypende inskripsie (sy laaste woorde) gegraveer is. Daarby verskyn ook die volgende woorde: Genl. Manie Salomon Gerhardus Maritz 1876–1940.
In sy rede by die begrafnis het dominee SJ Stander, indertyd van Hartbeesfontein gesê: “Ons groot manne lei die volk op die pad van Suid-Afrika, daarom sterf hulle in riviere en op die pad.”
Vat my hande dat ek opstaan vir my volk – inskrupsie van ‘n indrukwekkende grafsteen in Pretoria-Wes
