’n Inwoner van 80 jaar van ’n tehuis vir bejaardes in Pretoria se middestad moes Woensdag saam met ander inspring om te verseker dat almal van Huis Davidtsz middagete kry, nadat EFF-lede die werkers van die tehuis verhoed het om hul werk te doen.
Hannes van Vuuren (80) sê hy moes inspring om te help.
Cobus Kruger, ’n veiligheidswag by die tehuis, het ook borde kos aangedra en nadat die bejaardes geëet het, weer die tafels in die eetsaal opgeruim.
Net soos Kruger het Leona Gouws, ’n sekretaresse by Huis Davidtsz, ook gehelp met die voorbereiding van die kos en die opruiming. Haar ma, Amanda Steyn, het ook oral waar sy kon, gehelp nadat sy die oggend gehoor het EFF-lede betoog voor die tehuis. Haar ma en Gouws se ouma, Fransie van der Westhuizen, woon al vyf jaar daar. Sy ly aan demensie.
Sy en van die ander inwoners was salig onbewus van die EFF se betoging buite.
Ander het dit wel gehoor, maar nie geweet waaroor dit gaan nie. Sommige inwoners het verward by hul kamervensters uitgeloer.
“Ek weet nie wat aangaan nie, maar dit sal nie help om só aan te gaan nie,” sê Elizabeth Lombard (88).
Lombard kon die geraas deur haar kamervenster hoor, maar sy sukkel om te loop en kon dus nie gaan kyk wat aangaan nie.
Haar buurvrou, Cora du Plessis (70), sê die geraas het haar senuweeagtig gemaak.
Schalk Venter, nog ’n inwoner, sê die betoging buite skeel hom min.
“Ek is nie bang nie. Dit irriteer my net. Dis amper soos ’n breinspoeling,” het hy die dreunsang van die betogers beskryf.
Hoewel daar ’n groot polisieteenwoordigheid was, het die betoging vreedsaam geskied.
Daar was sowat 20 EFF-lede met hul kenmerkende rooi klere aan of barette op die kop, terwyl die werknemers van Huis Davidtsz onder dwang buite gesit het.
“Ons het nou genoeg gehad. Ons soek ons geld,” sê Martha Morake, wat al vir agt jaar as skoonmaker in die tehuis werk.
Morake het ook as die betogende groep se woordvoerder opgetree.
“Niks werk hier nie. Daar is te min personeellede. Ek het nog nooit ’n kontrak geteken nie. Ons is nie by die Werkloosheidsversekeringsfonds geregistreer nie.”
Volgens Morake verdien sy R1 800 per maand.
Ephenia Madira, ’n verpleegster wat al 14 jaar daar werk, sê haar salaris is ’n skamele R2 800.
“Hoe kan ons met dié peanuts lewe? Ons werk behoorlik. Ons wil behoorlik betaal word ook. Daar is saans geen skoonmakers nie. Die verpleegsters moet dan skoonmaak ook.”
Cobus Kruger, ’n veiligheidswag by Huis Davidtsz, het ook ingespring om kos te help uitdeel aan die inwoners.Foto: Deaan Vivier
Leonora Strydom, bestuurder van die tehuis, sê Huis Davidtsz is ’n welsynsorganisasie wat net gedeeltelik deur die staat gesubsidieer word.
“Ons inkomste is dus beperk. Die bejaardes in ons sorg kry net ’n Sassa-pensioen. Ons sukkel om ’n bestaan te maak soos dit is.”
Sr.supt. Isaac Mahamba, woordvoerder van die Tshwane-metropolisie, wat later daar opgedaag het, sê metropolisielede is kort nadat hulle by die tehuis aangekom het, onttrek.
“Daar was geen geweld nie. Ons het dié lede toe onttrek.”
Volgens hom het van die werknemers uiteindelik ná onderhandelings met prokureurs en EFF-lede in beginsel ingestem om weer te werk, mits hulle nuwe kontrakte sal ontvang.
Deur: Netwerk 24
